NIEUWE NIEDORP – Precies 81 jaar na hun overlijden worden vijf Tsjechoslowaakse militairen, die in de nacht van 22 op 23 juni 1941 de dood vonden bij Nieuwe Niedorp, herbegraven op de militaire begraafplaats van de Commonwealth War Graves Commission in Bergen op Zoom. In het bijzijn van hun nabestaanden en een groot aantal autoriteiten, waaronder de Tsjechische en de Slowaakse minister van Defensie, resp. Jana Černochová en Jaroslav Naď, de Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Hanke Bruins Slot en de Tsjechische ambassadeur, Kateřina Sequensová, krijgt de bemanning er een laatste rustplaats.
Het vliegtuig (Vickers Wellington T2990) waar de Tsjechoslowaken in vlogen was één van de 70 bommenwerpers die in de nacht van 22 op 23 juni 1941 een bombardement uitvoerden op Bremen. Op de terugweg werd het toestel onderschept door een Duitse nachtjager en neergeschoten. Brandend stortte het neer en slechts één van de bemanningsleden wist zich met zijn parachute te redden en werd krijgsgevangen gemaakt. De overige vijf bemanningsleden stonden sinds die nacht als vermist te boek. Bij de berging, 80 jaar later, zijn zoals gehoopt stoffelijke resten aangetroffen. De Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht heeft vervolgens vastgesteld dat deze toebehoren aan alle vijf vermisten. F/Sgt Jan Hejna, P/O Vilem Konštatský, F/Sgt Alois Rozum, P/O Leonard Smrček en F/Sgt Karel Valach zijn dus niet langer vermist.
Berging Vickers Wellington
In juni 2021 is het wrak van de Vickers Wellington T2990 van 311 (Tsjechoslowaaks) Squadron Royal Air Force uit een weiland in Nieuwe Niedorp in de gemeente Hollands Kroon (Nederland) geborgen. Deze berging vond plaats in opdracht van en in nauwe samenwerking met de gemeente Hollands Kroon. Onder leiding van de stafofficier Vliegtuigberging verwijderde de Vliegtuigbergingsdienst van de Koninklijke Luchtmacht zorgvuldig de wrakdelen, terwijl de Explosieven Opruimingsdienst Defensie zorg droeg voor het veilig verwijderen van boordwapens en munitie. De Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht ontfermde zich over de stoffelijke resten.
Nationaal programma berging vliegtuigwrakken met vermiste vliegers
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen ruim 5.500 vliegtuigen in Nederland verloren. Van een groot deel hiervan liggen nog resten in de Nederlandse bodem. Uit recent onderzoek blijkt dat op circa dertig tot vijftig plaatsen in Nederland waarschijnlijk nog stoffelijke resten van bemanningsleden aanwezig zijn. Het Nationaal programma berging vliegtuigwrakken ondersteunt gemeentes waar deze zogenaamde
‘kansrijke bergingen’ zich bevinden met geld en advies. Het programma wordt uitgevoerd onder auspiciën van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De kosten voor deze bergingen komen dan ook ten laste van de overheid. Inmiddels zijn vijf toestellen geborgen, waarbij in vier gevallen inderdaad de vermisten zijn aangetroffen.
De militaire begraafplaats, CWGC Bergen-Op-Zoom War Cemetery, waar de vijf Tsjechoslowaakse militairen worden herbegraven, telt 1284 graven en herdachte slachtoffers, waarvan 1189 geïdentificeerde. De Commonwealth War Graves Commission is verantwoordelijk voor de zorg voor de mannen en vrouwen van het Gemenebest die in de Eerste en Tweede Wereldoorlog zijn gesneuveld zodat ze nooit zullen worden vergeten. Dit werk wordt gefinancierd door zes regeringen en begon met het aanleggen, en nu onderhouden, van begraafplaatsen op 23.000 plaatsen over de hele wereld.
