REGIO – Een gezondheidseffectscreening (GES) zal bij de komst van meer dan twee grotere windmolens (5-100 MW) op één plek in Noord-Holland duidelijk inzicht geven in de effecten van de turbines op de gezondheid van omwonenden.
Verschillende milieuaspecten kunnen van invloed zijn op gezondheid. Gezondheid is al standaard onderdeel van de milieueffectrapportage (MER), maar hoe de gezondheidseffecten daarin moeten worden beschreven, is vrijgelaten. De provincie Noord-Holland, die bij 2 of meer windmolens de vergunning verleent, vraagt uitdrukkelijk een gezondheidseffectscreening voor windmolens. Door het uitvoeren van een gezondheidseffectscreening krijgt gezondheid een nog prominentere plaats in het milieueffectrapport en daarmee bij de vergunningverlening.
In de partiële herziening Omgevingsverordening NH2020 en de Omgevingsverordening NH2022 worden de Regionale Energiestrategieën (RES’en) voor Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid leidend voor het plaatsen van windmolens op land. De bovenwettelijke regels voor wind op land, waaronder de afstandseis tot woningen van 600 meter, vervallen daardoor.
In plaats daarvan komt een instructieregel waardoor gemeenten in hun bestemmingsplan/omgevingsplan in de res 1.0 zoekgebieden wind en wind+zon windturbines mogelijk kunnen maken en onder welke voorwaarden.
Duurzame elektriciteit
In de RES beschrijven energieregio’s, overheden, inwoners, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties samen hoe en waar duurzame elektriciteit (zon en wind) wordt opgewekt en hoe de warmtetransitie (duurzame alternatieven voor aardgas) mogelijk wordt gemaakt. Gemeenten concretiseren de zoekgebieden in samenwerking met provincie en omgeving. Dat is maatwerk per zoekgebied.
Degenen die de windmolens uiteindelijk willen gaan bouwen moeten daar een vergunning voor aanvragen. Zij zijn verplicht ook een MER uit te voeren, en in gesprek te gaan met de omgeving. De landelijke Commissie MER heeft de screeningsmethodiek geaccepteerd. Hij is daarnaast erkend door het RIVM en GGD. Ook is de GES een goed hulpmiddel om in gesprek te gaan met de omgeving over gezondheidseffecten.
Nieuwe regels
Naar aanleiding van de Raad van State uitspraak over de uitbreiding van het windturbinepark Delfzijl- Zuid wordt momenteel gewerkt aan een landelijke milieueffectrapportage (plan-m.e.r.) voor het vaststellen van nieuwe algemene milieuregels voor windturbines. Tot de nieuwe regels er zijn, kunnen windturbines op basis van lokaal maatwerk worden vergund . De gezondheidseffectscreening biedt uitkomst totdat deze nieuwe normen gelden.
De GES leidt niet tot aanpassing van de voorliggende partiële herziening Omgevingsverordening Noord-Holland 2020 en Omgevingsverordening Noord-Holland 2022.
Bij de verdere uitwerking van borging van de GES in de MER betrekken we ook de ervaringen die komende maanden opgedaan worden met de GES als onderdeel van het milieueffectrapport voor het windpark Noorderijplas.
